Το Μεσαιωνικό Φεστιβάλ νήσου Ρόδου (www.medievalfestival.gr) συνεχίζεται και φέτος για 15η χρονιά ενισχύοντας το πολιτιστικό και τουριστικό προϊόν του τόπου. Το 2022 είναι επετειακή χρονιά για τη Ρόδο και τα γύρω νησιά της Δωδεκανήσου, καθώς συμπληρώνονται 500 χρόνια από την ΒΆ Μεγάλη Πολιορκία τους από τους Οθωμανούς. Η επίθεση άρχισε την 1η Αυγούστου του 1522 και ολοκληρώθηκε στις 22 Δεκέμβρη της ίδιας χρονιάς, με συνθηκολόγηση που έγινε μεταξύ του Σουλτάνου και του Τάγματος των Ιπποτών του Αγ. Ιωάννη. Η πόλη της Ρόδου παραδόθηκε στους εχθρούς τον Ιανουάριο του 1523 και το Τάγμα αποχώρησε, σηματοδοτώντας την αρχή ενός νέου κεφαλαίου στην ιστορία των νησιών μας, που ανέτρεψε το κοινωνικό status quo και το πολιτισμικό γίγνεσθαι.
Το 15ο Μεσαιωνικό Φεστιβάλ Ρόδου αποτελεί, ως επί το πλείστον, ένα αφιέρωμα στην αποχώρηση του Ιωαννιτικού Τάγματος από τα νησιά της Δωδεκανήσου το 1522, χρονιά που αποτέλεσε ορόσημο για την ιστορική και πολιτισμική τους εξέλιξη. Το αφιέρωμα αυτό, ανάμεσα σε άλλα, έχει κυρίως σκοπό να κάνει γνωστό το εν λόγω κομμάτι της ιστορίας του τόπου μας, να αναδείξει την πολιτισμική μετάβαση της τοπικής κοινωνίας, να συμβάλλει στην κατανόηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, έτσι όπως διαμορφώθηκε από αυτό το σημαδιακό ιστορικό γεγονός και εν γένει, να επιμορφώσει μέσα από ποιοτικές ψυχαγωγικές εκδηλώσεις, όπως αυτός ήταν πάντα ο σκοπός του Μεσαιωνικού Φεστιβάλ, που γίνεται το πρώτο διανησιωτικό εγχείρημα για την πολιτιστική κληρονομιά.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων, σε αυτή την ειδική «έκδοση» της διοργάνωσης, περιλαμβάνει μία σειρά από 10 μοναδικές δράσεις που θα πραγματοποιηθούν σε μνημειακούς χώρους της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου και 3 ακόμα νησιά της Δωδ/σου (Χάλκη στις 20/10, Κω στις 22/10 και Λέρο στις 23/10), με τη στήριξη της Π.Ν.ΑΙ – Τμήμα Πολιτισμού Δωδ/σου. Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν στις 22 Δεκεμβρίου 2022 με ένα Μουσικό Αναλόγιο, αναφερόμενο στο Χρονικό της Β Μεγάλης Πολιορκίας της Ρόδου από τους Οθωμανούς, με αφηγητή τον γνωστό Ρόδιο ηθοποιό, Κωστή Σαββιδάκη.
ΕΝΑΡΞΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
Το 15ο Μεσαιωνικό Φεστιβάλ Ρόδου - Νήσων ξεκινάει το Σαββατοκύριακο, 15 – 16 Οκτωβρίου 2022 στην Οπλοθήκη Ντε Μιγύ, στην πλατεία Ελευθερίας, με τις παρακάτω εκδηλώσεις:Έκθεση Βυζαντινών Κόμικς από την Ομάδα Byzantine Tales, 15-16/10/22, ώρες 12:00 – 21:30. Το Σάββατο 15/10 στις 19:30 θα γίνει παρουσίαση των Κόμικς.
Συναυλία Μεσαιωνικής Μουσικής από το σχήμα ΑΜΑΝΕΣΑ, με τίτλο: Μουσικό Πέρασμα, από την Καστίλη στην Ιπποτική Ρόδο, Κυριακή 16/10/22 στις 19:30.
Προσεχώς θα ανακοινωθούν περισσότερες πληροφορίες για τις επερχόμενες εκδηλώσεις του 15ου Μεσαιωνικού Φεστιβάλ, που είναι Συνδιοργάνωση του Πολιτιστικού Συλλόγου Μεσαιωνικό Ρόδο, με τον Δ.Ο.Π.Α.Ρ, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με τη Στήριξη του Επιμελητηρίου Δωδ/σου (Ε.Β.Ε.Δ.) και την Ευγενική Παραχώρηση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Δωδ/σου – ΥΠ.ΠΟ.Α.
Πρόγραμμα Εκδηλώσεων 15ου Μεσαιωνικού Φεστιβάλ Ρόδου: 15 Οκτωβρίου - 22 Δεκεμβρίου 2022
Βρείτε το πρόγραμμα των εκδηλώσεων στην ιστοσελίδα: www.medievalfestival.gr και στη σελίδα: www.facebook.com/medievalrose.medievalfestival.
15-16 Οκτωβρίου
- Οπλοθήκη De Milly - Πύλη Ελευθερίας
- Έκθεση Βυζαντινού Κόμικ: 15-16/10, ώρες 12:00 - 21:30
- Παρουσίαση Βυζαντινού Κόμικ: 15/10 στις 19:30
- Συναυλία Μεσαιωνικής Μουσικής: 16/10 στις 19:30
20, 22-23 Οκτωβρίου
- Εκδηλώσεις στα νησιά: Χάλκη 20/10, Κω 22/10, Λέρο 23/10
26-27 Νοεμβρίου
- Σεμινάριο και Συμπόσιο
Σελίδα του Μεσαιωνικού Συμποσίου 2022:
https://2022.medievalfestival.gr/symposium
3-4 Δεκεμβρίου
- Ταξίδι στο Χρόνο με τη Μέθοδο Time Travel
22 Δεκεμβρίου
- Μουσικό Αναλόγιο με τον Κωστή Σαββιδάκη
Δείτε περισσότερα στη σελίδα: www.facebook.com/groups/medievalrose
Και στο www.medievalfestival.gr
Παρακάτω θα βρείτε πληροφορίες για την ιστορία του Φεστιβάλ και της διοργάνωσής του, όπως μας τις μοιράζονται οι ίδιοι οι άνθρωποί του!
Το Φεστιβάλ του Μεσαιωνικού Ρόδου - Ιστορία & γέννηση της πρωτοβουλίας
Όλα ξεκίνησαν τον Ιούλιου του 2004, ως ιδέα! Ένα όνειρο να γυρίσουμε πίσω το χρόνο στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, στην εποχή όπου οι νοσηλευτές Ιππότες του Αγ. Ιωάννη, διοικούσαν το νησί. Μία εποχή γεμάτη από ιστορίες ρομαντισμού, μεγάλων θρύλων, γενναίων μαχών και ηρωικών κατορθωμάτων.
Αλλά για διάφορους λόγους, όλες αυτές οι θαυμάσιες ιστορίες των μεσαιωνικών χρόνων της Ρόδου, δεν ήταν πραγματικά γνωστές στην πλειονότητα των κατοίκων του νησιού και δεν διδάσκονταν στο σχολείο.
Νιώσαμε τότε ότι έλλειπε κάτι από τα πολιτιστικά πράγματα του τόπου. Ένα ιδιαίτερο πολιτισμικό γεγονός με πάρα πολλές δυνατότητες. Το Μεσαιωνικό Φεστιβάλ, εκτός από την ζωντανή αφήγηση της ιστορίας, θα μπορούσε ακόμα να αποτελέσει κίνητρο για νέες καλλιτεχνικές παραγωγές, να εμπνεύσει νέες δημιουργικές πρωτοβουλίες, να λειτουργήσει ως πόλος έλξης πολιτιστικού τουρισμού και στην πιο ολοκληρωμένη του μορφή, θα μπορούσε να γίνει το «Σήμα Κατατεθέν» της Ρόδου. Αλλά πάνω απ' όλα, θα συνέβαλε στη διατήρηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς με τον πιο ψυχαγωγικό τρόπο!
Σημαντικές στιγμές στη Μεσαιωνική Ιστορία της Ρόδου
- Ο Θρύλος του Δράκου της Ρόδου που εξόντωσε ο γάλλος ιππότης Ντε Γκοζόν, γνωστός επίσης από το μακροσκελές ποίημα του μεγάλου Γερμανού ποιητή Φρίντριχ φον Σίλλερ.
- Οι δύο Μεγάλες Πολιορκίες της Ρόδου, και ειδικά η δεύτερη και καθοριστική, από τον Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή, που έγινε η πρώτη όπερα που ανέβηκε ποτέ στην Αγγλία από τον θιασάρχη Γουίλιαμ Ντέιβναντ.
- Ο μυστηριώδης οικισμός των «Νάνων», ένας από τους ελάχιστους μικροσκοπικούς οικισμούς που υπήρξε ποτέ στο μεσαιωνικό κόσμο.
- Οι διάσημοι Ευρωπαίοι Αλχημιστές, όπως ο Τζωρτζ Ρίπλεϊ και άλλοι, που έζησαν, εργάστηκαν και πέθαναν στην Ρόδο.
- Ο σπάνιος Μανδραγόρας Autumnalis της Ρόδου, ευρέως γνωστός εκείνη την εποχή, είχε συνδεθεί με θρύλους και δεισιδαιμονίες και είχε μεγάλη ζήτηση.
- Τα Γεράκια της Ρόδου (αργότερα γνωστά ως Γεράκια της Μάλτας) ήταν από τα πιο διάσημα του μεσαιωνικού κόσμου και αποτέλεσαν πολύτιμο δώρο που προσφερόταν από τους ιππότες σε διάφορους βασιλείς για κυνήγι.
- Η ιστορία της Ηρωίδας Αναστασίας που πολέμησε γενναία σαν ιππότης εναντίον των Οθωμανών, αφού σκότωσαν τον αγαπημένο της σύντροφο κι έπειτα σκότωσε τα δύο της παιδιά για να μην πέσουν στα χέρια του εχθρού.
- Ένδοξες μάχες ανάμεσα στους στρατούς των δύο κυρίαρχων θρησκειών (Χριστιανοί εναντίων Οθωμανών) γύρω από τη φονική μεσαιωνική Τάφρο και τα επιβλητικά τείχη της Ρόδου.
- Ο Μαύρος Θάνατος (Πανώλη) που ερήμωσε τη Ρόδο, όπως έχει περιγραφεί με αρκετές λεπτομέρειες από τον Εμμ. Γεωργιλλά, σε ένα μακροσκελές ποίημα όπου παρουσιάζει τη δραματική κατάσταση του νησιού.
- Ιστορίες και έθιμα μίας πολυεθνικής κοινωνίας όπου ο δυτικός και ο ανατολικός πολιτισμός «παντρεύτηκαν», δημιουργώντας ένα μοναδικό πολιτισμικό συνονθύλευμα.
Και πολλές ακόμα θαυμαστές ιστορίες που δεν ήταν γνωστές στους κατοίκους του νησιού!
Τι έχει επιτευχθεί μέχρι τώρα
Το 2005 ιδρύσαμε το μη κερδοσκοπικό σύλλογο «Μεσαιωνικό Ρόδο» και από τότε, εμείς, τα μέλη του συλλόγου, δουλεύουμε εθελοντικά για την ιδέα να αναδείξουμε το Μεσαιωνικό Φεστιβάλ, ως το πιο σημαντικό πολιτισμικό γεγονός του τόπου μας, που θα προβάλει την αξία των μνημειακών μας θησαυρών. Έτσι, η πρώτη διοργάνωση πραγματοποιήθηκε το 2006 στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου και από το 2009 αρχίσαμε να οργανώνουμε ανάλογες εκδηλώσεις και σε άλλα καλοδιατηρημένα κάστρα του νησιού, που ονομάσαμε «Γιορτές των Κάστρων».
Πετύχαμε να ενισχύσουμε την τοπική πολιτισμική παραγωγή, νέα καλλιτεχνικά σχήματα δημιουργήθηκαν για να εργαστούν στο φεστιβάλ καθώς προέκυψαν δουλειές για τους νέους καλλιτέχνες, πολιτιστικά και καλλιτεχνικά σχήματα από 8 Ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Αγγλία, Πορτογαλία, Εσθονία, Τσεχία) συμμετείχαν στο φεστιβάλ μας, μέσα στο χρόνια. Οι τουρίστες λάτρεψαν τις εκδηλώσεις μας και έγραψαν τα καλύτερα σχόλια στα blogs και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και με πενιχρά μέσα αλλά πολλή εθελοντική εργασία, κάναμε το μεσαιωνικό φεστιβάλ γνωστό σχεδόν σε όλη την Ελλάδα . τουλάχιστον! Αλλά η πολιτισμική του μοναδικότητα, θα μπορούσε να ταξιδέψει τη φήμη του σε όλο τον κόσμο!!
Πώς έγινε το όνειρο πραγματικότητα μέχρι σήμερα
Οι δημόσιες χρηματοδοτήσεις ήταν πάντα πολύ μικρές, σε σχέση με ό,τι είχαμε καταφέρει. Στην πολιτική δεν υπάρχει αξιοκρατία, όπως ίσως γνωρίζετε πρέπει να είσαι μέλος κάποιου κόμματος ή να χρησιμοποιείς άλλα μέσα για να πετύχεις κάποια αξιοπρεπή οικονομική στήριξη αλλά επιλέξαμε να μην λειτουργήσουμε κατ' αυτό τον τρόπο . Έτσι, η περισσότερη δουλειά προήλθε από τους ανθρώπους που πίστεψαν στην ιδέα και εργάστηκαν δωρεάν. Αν και υπήρχε συνήθως μικρή στήριξη και από χορηγούς (ιδιώτες).
Έχουμε αιτηθεί μάλιστα επανειλημμένα, από την ίδρυση του συλλόγου «Μεσαιωνικό Ρόδο», για την παραχώρηση κάποιου χώρου για τις συνεδριάσεις ή και για την αποθήκευση του εξοπλισμού μας, που θα έπρεπε να ήταν διαθέσιμος κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ ή ακόμα και όλο το χρόνο. Όμως, κανένας από τους δημόσιους ή δημοτικούς φορείς δεν ανταποκρίθηκε θετικά στα αιτήματα μας κι έτσι χρησιμοποιούμε τα σπίτια μας ή χώρους που μας διαθέτουν κάποιοι φίλοι.
Και τότε, το 2010 ήρθε η κρίση και «χτύπησε» πρώτα τον πολιτισμό!
Οι επιδοτήσεις και οι χορηγίες μειώθηκαν δραματικά αλλά και η διάθεση των ανθρώπων δεν είναι πια στα καλύτερα της. Τα τελευταία δύο χρόνια υπήρξαν πολύ «νωθρά» για το φεστιβάλ μας που έμοιαζε να πεθαίνει.
Τώρα κάνουμε μία νέα προσπάθεια να ξαναζωντανέψουμε το εγχείρημα. Με τη βοήθεια του ΚΕΚ Γ.Γεννηματάς της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, αρχίσαμε να εκπαιδεύουμε νέες ομάδες ανθρώπων δωρεάν, σε διάφορες μορφές τέχνης όπως το θέατρο δρόμου, οι ιστορικοί χοροί, η εκμάθηση τσαμπούνας κλπ προκειμένου να δημιουργήσουμε νέες παραγωγές για το φεστιβάλ μας. Μας είχαν υποσχεθεί για φέτος γενναία χρηματοδότηση από δημόσιους φορείς και τους θεσμούς αλλά για ακόμα μία φορά, δεν την λάβαμε ποτέ πραγματικά, για τους ίδιους λόγους που εξήγησα πριν.
Έτσι, συνειδητοποιήσαμε ότι επαφίεται στους πολίτες η συνέχεια του φεστιβάλ. Το μνημείο της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO από το 1992, έχει την ανάγκη να αφηγηθεί την ιστορία του και χρειάζεται ΕΣΑΣ για να του δώσετε φωνή. Χρειαζόμαστε πραγματικά τη βοήθεια σας για να δώσουμε σε αυτή την πολύ-πολιτισμική ιστορία, ένα μίγμα δυτικού και ανατολικού πολιτισμού, μία εξέχουσα θέση.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΔΙΟΡΓΑΝΩΤΩΝ
- Πολιτισμική Ανάπτυξη Με τη διοργάνωση θεατρικών, χορευτικών και μουσικών εκδηλώσεων, με θεματολογία εμπνευσμένη από τα ήθη, τα έθιμα, τις παραδόσεις, τους μύθους και την ιστορία της Ρόδου. Το «Μεσαιωνικό Ρόδο» ανασκαλεύει κι αναβιώνει ό,τι έχει διαβρωθεί ή και ξεχαστεί μέσα στους αιώνες.
- Ανάδειξη μνημείων πολιτισμικής κληρονομιάς Με τη διοργάνωση ανάλογων, μικρότερων εκδηλώσεων, όπου υπάρχουν Βυζαντινές οχυρώσεις στο νησί ή και αλλού στα Δωδεκάνησα αναδεικνύεται η αρχιτεκτονική μας κληρονομιά αλλά παράλληλα έρχεται στο φως και στη γνώση των αρμόδιων υπηρεσιών η αναγκαιότητα συντήρησης επικίνδυνων σημείων προς κατάρρευση.
- Πολιτισμικός Διάλογος Η συνεργασία με ανάλογες ομάδες της Ευρώπης συμβάλλει στην ανταλλαγή αλλά και εξεύρεση κοινών πολιτισμικών στοιχείων που ενώνουν τους λαούς μας.
- Επιμόρφωση Η θεματολογία των εκδηλώσεων του φεστιβάλ συντελεί στη μετάδοση γνώσεων που αφορούν την ιστορία και την παράδοση του τόπου μας, ενώ σε αυτό συμβάλει και η διοργάνωση διαφόρων ειδικών ξεναγήσεων, ημερίδων, σεμιναρίων και εργαστηρίων.
- Προσέλκυση τουρισμού Στο άνοιγμα της τουριστικής σαιζόν το Μεσαιωνικό Φεστιβάλ αποτελεί πόλο έλξης για επισκέπτες με εκλεπτυσμένα ενδιαφέροντα και ποιοτικές αναζητήσεις.
- Προσφορά Εργασίας Σε περίοδο με υψηλά ποσοστά ανεργίας, στα πλαίσια της διοργάνωσης της όλης εκδήλωσης, προσφέρεται εργασία σε καλλιτέχνες, τεχνίτες, εργάτες ενώ αυξάνεται η δουλειά των έμπορων, βιοτεχνών κλπ και σε περίπτωση που υπάρξει αρκετή οικονομική στήριξη μπορούν να απασχοληθούν: βοηθοί παραγωγής, γραμματεία, συντονιστές, σκηνοθέτες κ.α.
- Οικονομική Ανάπτυξη Ως συνέπεια των παραπάνω...
- Ποιοτική Ψυχαγωγία Που απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες, σε ντόπιους κι επισκέπτες καλύπτοντας όλες τις απαιτήσεις και τα ενδιαφέροντα.
- Προαγωγή Εθελοντισμού Με διαρκή παρότρυνση, ειδικά των νέων, να συμμετάσχουν, με όποιο τρόπο, στην ευχάριστη διαδικασία της διοργάνωσης που μοιάζει με παιχνίδι!
- Προβολή της Ρόδου Μέσα από ένα μοναδικό γεγονός, που αναδεικνύει το σπάνιο σκηνικό της Μεσαιωνικής μας Πόλης και από μία άλλη οπτική που θυμίζει ταξίδι στο χρόνο!
Οι προδιαγραφές του Μεσαιωνικού Φεστιβάλ
Υπάρχει μία ποικιλία, σχετικών με την εποχή, εκδηλώσεων που λαμβάνουν χώρα στο Μεσαιωνικό Φεστιβάλ, όπως: θέατρο και θέατρο δρόμου, μουσικές και χορευτικές εκδηλώσεις, κουκλοθέατρο, αφηγηματικές παραστάσεις, ομαδικά παιχνίδια (πχ το δημοφιλές παιχνίδι της Αναζήτησης του Δράκου της Ρόδου), αγώνες σκάκι, τοξοβολία, ιππασία, γελωτοποιοί και άλλες ψυχαγωγικές εκδηλώσεις, τοπικά έθιμα, αναπαραστάσεις, ξιφομαχίες, παραδοσιακά παζάρια, σκηνικές παρελάσεις, μυστηριώδεις περιπλανήσεις, εργαστήρια σε μεσαιωνικές εικαστικές και παραστατικές τέχνες και μεσαιωνικά καπηλειά. Ακόμα και ζώα (πχ άλογα, κότες, πρόβατα) μπορεί να δει κανείς στους χώρους όπου πραγματοποιούνται οι εκδηλώσεις όπως θα μπορούσε να συμβαίνει σε οποιαδήποτε μεσαιωνική πόλη.
Οι θεματικές εκδηλώσεις είναι όλες εμπνευσμένες από τη μεσαιωνική ιστορία και τους θρύλους και αυτοί που συμμετέχουν πρέπει να είναι ντυμένοι μεσαιωνικά και να χρησιμοποιούν μόνο μεσαιωνικό εξοπλισμό και άλλα αξεσουάρ, φτιαγμένα από κατάλληλα υλικά, όπως: ξύλο, πηλό, σίδερο και πέτρα. Όλα τα σκηνικά είναι επίσης φτιαγμένα σύμφωνα με τα μεσαιωνικά πρότυπα και κατασκευασμένα από ξύλο και ύφασμα. Στα καπηλειά, μπορεί κανείς να φάει και να πιει το κρασί του μόνο σε κεραμικά σκεύη και να χρησιμοποιήσει τα ανάλογα κουταλο-μάχαιρα πάνω σε κατάλληλα ξύλινα έπιπλα.
Το Μεσαιωνικό Φεστιβάλ μοιάζει σαν μία διαδραστική κινηματογραφική παραγωγή όπου οι θεατές γίνονται μέρος της, περιφέρονται μέσα σε αυτήν και βιώνουν το ταξίδι στο χρόνο.
«Το μεσαιωνικό το φεστιβάλ έχει ατμόσφαιρα που θα τη ζήλευαν κινηματογραφικές και θεατρικές παραγωγές» — ΕΨΙΛΟΝ, 7/09 (8σέλιδο αφιέρωμα)
Παράλληλα με τις ψυχαγωγικές εκδηλώσεις υπάρχουν διάφορες άλλες που σχετίζονται με το φεστιβάλ, όπως: εκθέσεις φωτογραφίας, ημερίδες, θεματικές ξεναγήσεις, προβολές, παρουσιάσεις βιβλίων, σχολικές δραστηριότητες κλπ.
______
Πηγές εικόνων (επιμέλεια από ομάδα σύνταξης MyAegean) κατόπιν ευγενικής παραχώρησης των διοργανωτών και συνεργατών του Φεστιβάλ. Τα δικαιώματα των φωτογραφιών έχουν ειδικά παραχωρηθεί για τους σκοπούς του δημοσιεύματος.