Tο Εργαστήριο Κοινωνιολογίας της Νεότητας του Ελεύθερου Χρόνου και του Αθλητισμού (EKNEXA) έχει θεσμοθετηθεί από το 2002 κι έχει πραγματοποιήσει συνέδρια, ημερίδες, επιστημονικές εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα, έχει εκπονήσει χρηματοδοτούμενα και μη, ερευνητικά προγράμματα, έχει συνάψει συνεργασίες και υπογράψει αντίστοιχα πρωτόκολλα με πολλούς φορείς (Πανεπιστήμια, ΟΤΑ, κλπ) ενώ τα μέλη του έχουν συμμετοχή σε διεθνή και εθνικά επιστημονικά φόρα. Ο κ. Στράτος Γεωργούλας, υπεύθυνος του Εργαστηρίου μοιράζεται μαζί μας σκέψεις και πληροφόρηση τόσο για το ίδιο το Εργαστήριο όσο και για γενικότερα θέματα της επικαιρότητας και κοινωνίας μας.
Το Ε.Κ.Ν.Ε.Χ.Α.
Το ΕΚΝΕΧΑ έχει θεσμοθετηθεί από το 2002 με κύρια πεδία έρευνας και δυνατότητα παροχής υπηρεσιών στα εξής αντικείμενα:
- Mελέτη, έρευνα και τεκμηρίωση στα θέματα της κοινωνιολογίας της νεότητας, του ελεύθερου χρόνου και του αθλητισμού
- Mελέτη, έρευνα και τεκμηρίωση στα θέματα της εγκληματολογίας της νεότητας, του ελεύθερου χρόνου και του αθλητισμού
- Eκπόνηση προγραμμάτων διαχείρισης του ελεύθερου χρόνου
- Μελέτη μορφών εγκληματικής ή αποκλίνουσας συμπεριφοράς (π.χ. κακοποίηση ανηλίκων, βία στα γήπεδα, βία στο σχολείο).
- Πρόληψη εγκληματικότητας και νεανικής παραβατικότητας.
- Kοινωνική πολιτική με έμφαση στους νέους και τον ελεύθερο χρόνο
- Kοινωνική πολιτική με έμφαση στην αντεγκληματική πολιτική
- Kοινωνική πολιτική με έμφαση στην ανάπτυξη προγραμμάτων του αθλητισμού

Στο πλαίσιο των στόχων του Εργαστηρίου Κοινωνιολογίας της Νεότητας του Ελεύθερου Χρόνου και του Αθλητισμού του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, όπως αυτοί είχαν οριστεί με το συγκεκριμένο ΦΕΚ, και πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 6 «παροχή σύγχρονου κοινωνιολογικού, πολιτισμικού και παιδαγωγικού υλικού με την ευρεία έννοια», το ΕΚΝΕΧΑ από τις αρχές του 2007, δημιούργησε τη θεατρική ομάδα «Φάντικο», παρουσιάζοντας τρία θεατρικά έργα, τα τρία τελευταία χρόνια στο ευρύ κοινό (2007 «Το κάστρο της Ωριάς» του Γ. Θεοτοκά, 2008 «Αν ήμουν Γυναίκα» του Ασίζ Νεσίν, 2009 «¶μλετ ο ΒΆ» του Σάμ Μπόμπρικ. Πολύπλευρη και σημαντική η δουλειά που γίνεται στο ΕΚΝΕΧΑ, το οποίο εκτός από γνώση και κοινωνικό έργο, παράγει και ψυχαγωγία με τις θεατρικές του παραστάσεις στην Μυτιλήνη.
Το πεδίο του όμως δεν περιορίζεται μόνο εκεί, δηλαδή μόνο στην Μυτιλήνη, μιας και συνεργάζεται με τα αντίστοιχα πανεπιστήμια Κρήτης και Αθήνας και με διακεκριμένους καθηγητές από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Μάλιστα τώρα το εργαστήρι ανέλαβε την διοργάνωση ενός ευρωπαϊκού συνεδρίου εγκληματολογίας τον προσεχή Σεπτέμβρη στην Μυτιλήνη, στο οποίο αναμένεται να μιλήσουν πολλοί και σημαντικοί άνθρωποι από τον κλάδο της εγκληματολογίας. Θα διοργανωθεί 1-5 Σεπτέμβρη και πρόκειται για ένα από τα λίγα στο είδος του στην Ελλάδα και με σημαντικό αντίκτυπο και στην τοπική κοινωνία και στην επιστήμη της εγκληματολογίας.
Ας αφήσουμε όμως τον ίδιο τον κ. Γεωργούλα να μας μιλήσει για το εργαστήριο και τις ασχολίες του!
Ο κ. Στράτος Γεωργούλας συζητά μαζί μας στο MyAegean για το Εργαστήριο, το Πανεπιστήμιο και την κοινωνία
κ. Γεωργούλα, είστε καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και ενεργό μέλος αυτού αρκετά χρόνια τώρα. Ποια ήταν η μέχρι τώρα πορεία σας πριν να γίνετε Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου;
Φέτος συμπληρώνω 10 χρόνια παρουσίας μου στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Πριν από αυτό είχα την τύχη να δουλέψω σε Υπουργεία, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τον Συνήγορο του Πολίτη, καθώς και στον ιδιωτικό τομέα, για πάνω από 10 χρόνια.
Πείτε μας λίγα λόγια για την πορεία του Πανεπιστημίου, το οποίο διανύει το 26ο έτος της ηλικίας του.

Για να αξιολογήσεις την πορεία του Πανεπιστήμιου πρέπει να διακρίνεις τη θέση του στο ευρύτερο κοινωνικό σύστημα. Στα 26 αυτά χρόνια η διαλεκτική σχέση κράτους, κοινωνίας και Πανεπιστημίου έχει αλλάξει, όπως έχουν όμως αλλάξει και τα στοιχεία που διαμορφώνουν τα χαρακτηριστικά των φορέων αυτών στο εσωτερικό τους. Πιο αναλυτικά ζήσαμε μια περίοδο, όπου είχε καταγραφεί μια θετική στάση του κράτους μια αρνητική της τοπικής κοινωνίας (στο πλαίσιο της Λέσβου), απέναντι σε ένα αναιμικό και μικρό Πανεπιστήμιο. Τώρα ζούμε μια φάση στήριξης της τοπικής κοινωνίας και εμφανώς αρνητικής στάσης του κράτους το οποίο κρίνει με όρους νεοφιλελεύθερων πολιτικών (μικρότερος δημόσιος τομέας που θα στοιχίζει λίγο και θα λειτουργεί επιχειρηματικά). Τώρα όμως το Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχει αναπτυχθεί σε βάθος (και όχι μόνο σε ποσότητα) και έχει πια τη δυναμική για να αναπτύξει αντίθεση στο πλαίσιο αυτής της διαλεκτικής σχέσης.
Αν θα μπορούσατε να «απομονώσετε» κάποιες στιγμές και γεγονότα σε αυτή την πορεία του Πανεπιστημίου τα οποία έπαιξαν καθοριστικό ρόλο γιΆ αυτό, ποια θα ήταν αυτά;
Προσωπικά θα διέκρινα τις στιγμές που μου έχουν δώσει προσωπική ευτυχία, όπως όταν οι φοιτητές μου αναγορεύονται πτυχιούχοι ή διπλωματούχοι, και όταν συλλογικές δουλειές στο ΕΚΝΕΧΑ ολοκληρώνονται με επιτυχία, όπως τα πρώτα Πανελλήνια συνέδρια Εγκληματολογίας και Κοινωνιολογίας του Αθλητισμού που έχουμε διοργανώσει, τις δεκάδες ημερίδες, τους συλλογικούς τόμους, το περιοδικό, τη θεατρική ομάδα, τις έρευνες μας, κλπ. Γνωρίζω βέβαια ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν μια σταγόνα στον ωκεανό των γεγονότων στα οποία έχει συμβάλει το σύνολο των έγκριτων φίλων συναδέλφων, γεγονότα των οποίων το άθροισμα αποτελεί το παρελθόν και το παρόν αλλά και διαγράφει τη πορεία για το μέλλον του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Θεωρείτε ότι τα περιφερειακά τμήματα όπως και αυτά του Πανεπιστημίου Αιγαίου υστερούν σε σχέση με τα αντίστοιχα της Αθήνας; Στερούνται ποιότητας λόγω της γεωγραφικής τους θέσης;
Από την μικρή μου εμπειρία από Πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού στα οποία έχω διδάξει και διδαχθεί, θεωρώ ιδιαίτερα τυχερό τον εαυτό μου που είμαι διδάσκοντας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Ελπίζω αυτό να απαντά στην ερώτησή σας.
Γνωρίζουμε όλοι ότι το Πανεπιστήμιο είναι χώρος έρευνας και το δικό μας έχει την τύχη να «στεγάζει» αρκετά ερευνητικά εργαστήρια. Εσείς διευθύνετε ένα από αυτά, το εργαστήρι Κοινωνιολογίας, της νεότητας, του ελεύθερου χρόνου και του αθλητισμού (ΕΚΝΕΧΑ), με αξιόλογη πορεία και έρευνες σε τοπικό επίπεδο (Μυτιλήνη) και όχι μόνο. Μπορείτε να μας μιλήσετε για το έργο που παράγεται σε αυτό το εργαστήρι και με τί ακριβώς ασχολείται;

Το ΕΚΝΕΧΑ είναι ένας πρωτότυπος χώρος επιστημονικής διαντίδρασης και παραγωγής επιστημονικού και πολιτισμικού υλικού υποστήριξης αυτής. Δεν είναι ένας «στεγνός» χώρος ερευνητικής παραγωγής προσανατολισμένης σε χρηματοδοτούμενα κονδύλια και άρα δεν έχει έναν αυστηρά εργαλειακό χαρακτήρα. Είναι ένας χώρος συζητήσεων, άτυπων μαθημάτων και διαλέξεων, προβολών πολιτιστικών προϊόντων σε σχέση με ζητήματα που άπτονται των προβληματισμών των μελών του Εργαστηρίου. Σε τελική ανάλυση το ΕΚΝΕΧΑ είναι τα μέλη του, για αυτό και θα παραμείνει ένας ζωντανός οργανισμός. Για την ως τώρα πορεία του μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας http://soc-eknexasrv1.aegean.gr/site/index.html
Πείτε μας για τις μελλοντικές έρευνες του εργαστηρίου, πιθανές ημερίδες και συνέδρια.
Το ΕΚΝΕΧΑ θα συνεχίσει να παράγει αντίστοιχο έργο και στο μέλλον, όσο οι συνθήκες μας το επιτρέπουν. Μάλιστα τώρα πια στοχεύουμε και λίγο πιο «ψηλά», έχοντας αναλάβει τη διοργάνωση του 38ου ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ομάδας Μελέτης της παρέκκλισης και του κοινωνικού ελέγχου, το Σεπτέμβριο του 2010 στη Μυτιλήνη, η οποία αποτελεί την πιο παλιά και σημαντική συλλογικότητα στο χώρο της κριτικής εγκληματολογικής σκέψης στην Ευρώπη.
Το εργαστήριό σας εκδίδει και ένα περιοδικό. Πείτε μας γιΆ αυτό. Πώς αποφασίσατε να εκδώσετε ένα τέτοιο επιστημονικό περιοδικό, μοναδικό στο είδους του στην Ελλάδα; Ποιες είναι οι δυσκολίες του εγχειρήματος; Έχει κατορθώσει να καλύψει τις ανάγκες για τις οποίες δημιουργήθηκε;

Το περιοδικό «Νέοι έγκλημα και κοινωνία» είναι αυτή τη στιγμή πρωτοπόρο στα γνωστικά αντικείμενα που πραγματεύεται. Η έκδοση ξεκίνησε – μετά από μεγάλη συζήτηση και προγραμματισμό με τα μέλη του Εργαστηρίου, και στήριξη από συναδέλφους άλλων Πανεπιστημίων- το 2008, είναι αυτοχρηματοδοτούμενο, και ήδη προχωράμε στην έκδοση του τέταρτου τεύχους τον Μάιο του 2010. Η ανάγκη να δημιουργηθεί ένας χώρος συζήτησης συναδέλφων (παλιότερων, νέων και εκκολαπτόμενων), που ερευνούν το φαινόμενο της παρέκκλισης, του εγκλήματος και του κοινωνικού ελέγχου- χωρίς αποκλεισμούς οπτικών και θέσεων, ήταν αυτή που μας οδήγησε και μας οδηγεί τα βήματά μας. Οι δυσκολίες πολλές (όπως σε κάθε όραμα που γίνεται πραγματικότητα), αλλά όχι ανυπέρβλητες χάρις στην ενεργό συμμετοχή πολλών συνεργατών, όπως φαίνονται και στη ταυτότητα του περιοδικού.
Κάθε πότε κυκλοφορεί; Πώς μπορεί να γίνει κανείς συνδρομητής; Υπάρχει κάποια ειδική συνδρομή για φοιτητές;
Κυκλοφορεί κάθε εξάμηνο τους μήνες Μάιο και Νοέμβριο. Για να ενημερωθεί κάποιος για τις συνδρομές και τις ειδικές τιμές για φοιτητές μπορεί να απευθυνθεί στην ειδική ιστοσελίδα του περιοδικού http://soc-eknexasrv1.aegean.gr/site/episthmoniko%20%20periodiko.html
Τα άρθρα που δημοσιεύονται σε αυτό είναι μόνο καθηγητών ή μπορούν και φοιτητές να σας αποστείλουν άρθρα και να δημοσιευτούν; Υπάρχει συγκεκριμένη θεματολογία που πραγματεύεται το περιοδικό;
Υπάρχει η σκέψη από τα επόμενα τεύχη να δημιουργηθεί μια νέα θεματική που θα αφορά σε δημοσιεύσεις μεταπτυχιακών και προπτυχιακών φοιτητών περιλήψεων διπλωματικών εργασιών που άπτονται των περιοχών που πραγματεύεται το περιοδικό ακολουθώντας βέβαια την ίδια διαδικασία τυφλής αξιολόγησης που ισχύει και για τα επιστημονικά άρθρα.
Το περιοδικό αυτό υπάρχει διαθέσιμο για όσους ενδιαφέρονται και στη βιβλιοθήκη; Που υπάρχει δυνατότητα να το βρουν οι ενδιαφερόμενοι;
Το περιοδικό είναι άμεσα διαθέσιμο στη βιβλιοθήκη του Εργαστηρίου μας.
Μια ακόμη ενδιαφέρουσα δράση του εργαστηρίου σας, είναι η θεατρική ομάδα στην οποία συμμετέχετε και ο ίδιος. Πώς προέκυψε η επιθυμία αυτή να δημιουργηθεί αυτή η ομάδα; Συμμετέχουν μέλη μόνο του εργαστηρίου; Τί είδους έργα ανεβάζετε;

Η θεατρική ομάδα «Φάντικο», έχει ήδη τρία χρόνια ζωής. Αποτελείται από έναν πυρήνα ατόμων που εκπαιδεύτηκε σε αυτό το τομέα, καθώς και από άτομα που εκδηλώνουν την αγάπη τους για το θέατρο ως κοινωνική προσφορά. Οι αποφάσεις που αφορούν στη πορεία της ομάδας (επιλογές έργων, ρόλων, χώρων παρουσίασης, κλπ), καθώς και οι εργασίες που απορρέουν από αυτήν, αναλαμβάνονται συλλογικά και αποφασίζονται με δημοκρατικό τρόπο. Είμαστε δε, ανοικτοί σε κάθε εκδήλωση ενδιαφέροντος συνεργασίας, είτε από άτομα, είτε από φορείς.
Πρόσφατα ανεβάσατε για δεύτερη φορά με μεγάλη επιτυχία στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης, το θεατρικό έργο ¶μλετ ο ΒΆ. Πείτε μας δυο λόγια για αυτό το θεατρικό έργο και γιατί το επιλέξατε για 2η φορά; Σημαίνει κάτι για εσάς;
Ο ¶μλετ θεωρείται ιδεοτυπικά ένας από τους σημαντικότερους ρόλους του κλασσικού ρεπερτορίου. Η απομυθοποίησή του και η ένταξή του στο σύγχρονο ελληνικό γίγνεσθαι, ήταν μια προσωπική επιθυμία, για την πραγματοποίηση της οποίας είχα την τύχη να συνεργαστώ με καταπληκτικούς συνεργάτες- φίλους. Η επιλογή του για δεύτερη φορά έγινε με γνώμονα το διαφορετικό χώρο παρουσίασης του έργου σε σχέση με το καλοκαιρινό ανοικτό θέατρο.
Είναι μέσα στα σχέδια σας να ανεβάσετε και άλλη παράσταση με το ίδιο ή άλλο έργο;
Η θεατρική ομάδα θα συνεχίσει το έργο της, γιατί ανάμεσα στα άλλα, αποτελεί ένα καταπληκτικό χώρο ενδυνάμωσης φιλίας, μια δραστηριότητα που βιώνεται ως ακηδεμόνευτος ελεύθερος χρόνος. Η αρχική σκέψη είναι η παρουσίαση του έργου σε χώρους εκτός αστικού κέντρου (ως κομμάτι της κοινωνικής προσφοράς), ενώ ταυτόχρονα ετοιμάζουμε και ένα άλλο έργο που θα παιχθεί το ερχόμενο καλοκαίρι.
Γνωρίζετε τη φοιτητική ομάδα MyAegean; Πιστεύετε ότι επιτυγχάνει το σκοπό της, δηλαδή την ενημέρωση και να φέρει κοντά τους φοιτητές όλων των τμημάτων του Πανεπιστημίου; Θεωρείτε πως είναι ενδιαφέρουσα ως δράση;
Είμαι θετικός σε κάθε μορφή αυτοοργάνωσης συλλογικοτήτων με σκοπό μη εμπορικό, ειδικά όταν γνωρίζω και εκτιμώ προσωπικά, μέλη αυτών, όπως συμβαίνει με τη ομάδα MyAegean. Είμαι αισιόδοξος ότι η ομάδα σας, παρά τα όποια δομικά προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίζει (ως μέρος του Πανεπιστημίου μας και ευρύτερα της κοινωνίας μας) , επιτελεί ένα σημαντικό σκοπό.
Πιστεύετε μπορεί να αναπτυχθεί ένα είδος συνεργασίας μεταξύ του εργαστηρίου και του MyAegean; Θα ήταν εφικτό να δημοσιευθούν άρθρα του εργαστηρίου σας στην διαδικτυακή Κοινότητά μας;
Το ΕΚΝΕΧΑ, εγώ και οι συνεργάτες μου είμαστε διαθέσιμοι σε ό,τι μας ζητηθεί και ευελπιστούμε ότι αυτό θα γίνει άμεσα!
Ευχαριστούμε τον κ. Γεωργούλα για τη συνεργασία και παραχώριση της συνέντευξης.
Εκπόνηση-ερωτήσεις & επιμέλεια δημοσίευσης: Μαίρη Μανωλάκη, (συντακτική επιτροπή φοιτητικής ομάδας 'MyAegean')
Φωτογραφικο-οπτικό υλικό προέρχεται από την ιστοσελίδα του Εργαστηρίου:
http://soc-eknexasrv1.aegean.gr/site/index.html