Κοινότητα - Πύλη - Περιοδικό Φοιτητών Πανεπιστημίου Αιγαίου -- Πρωτοβουλία MyAegean

του Γιάννη Αποστολόπουλου
Φανταστείτε έναν υπολογιστή χωρίς ποντίκι και πληκτρολόγιο... Ένα τραπέζι στο οποίο ακουμπάς το κινητό σου και βλέπεις πάνω του τις φωτογραφίες σου. Και που μπορείς, μαζί με το φίλο σου να ανταλλάξεις εικόνες και μουσική. Με "γυμνά χέρια"! Χωρίς καλώδια! Να ταξιδεύεις στην άλλη γωνιά της γης, κινώντας απλά τα δάχτυλά σου! Εδώ και λίγες ημέρες η Microsoft δημοσιοποίησε το "Microsoft Surface", ένα νέο είδος υπολογιστικής πλατφόρμας που προσομοιάζει λίγο-πολύ τη φυσική αίσθηση-αφή σε ψηφιακά πράγματα-οντότητες.

Για όσους έχουν δει τη γνωστή ταινία "Minority Report", θα έχουν πάρει μια γεύση του τι είναι η λεγόμενη "Surface Techonogy", όπου μπορεί κάποιος να "ακουμπά" μια επιφάνεια και αυτή να "αισθάνεται" τα ερεθίσματα από εκείνον! Ο όρος εδώ που αποτελεί ίσως το σημείο-κλειδί είναι το "mutli-touch display". Αυτό αφορά σε μια βασική ιδέα: να μπορείς να αλληλεπιδράς με μια επιφάνεια-οθόνη, με όλα σου τα δάχτυλα, άμεσα. Η διαφορά με την γνώριμη σε όλους μας αλληλεπίδραση με το ποντίκι είναι ότι στο τελευταίο, μπορείς να επιλέγεις στοιχεία ή να κάνεις κλικ χρησιμοποιώντας ένα σημείο κάθε φορά. Και μάλιστα αυτό δεν γίνεται απευθείας πάνω στην οθόνη, αλλά έμμεσα. Χρόνια ερευνών από μεγάλες εταιρίες του χώρου και η εξέλιξη της τεχνολογίας έφεραν την ιδέα του "direct manipulation" στο προσκήνιο. Και τώρα είναι μια πραγματικότητα, μιας και μπαίνει στην παραγωγή.

Μέσα από τα πολυάριθμα βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, βλέπει κανείς εντυπωσιακές σκηνές, που μοιάζουν να έχουν ξεμυτίσει από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Κι όμως, είναι πραγματικότητα, είναι εδώ, συμβαίνει τώρα. Η Microsoft αναφέρει πως στο τέλος του 2007 θα διατεθούν στην αγορά αυτά τα νέα συστήματα και ήδη υπάρχει μια μεγάλη λίστα από πελάτες και συνεργάτες που αναμένουν το νέο αυτό προϊόν. Η τιμή του θα κυμαίνεται από 5.000 με 10.000 ΕΥΡΩ. Ακόμη εκτιμάται πως η τεχνολογία είναι αρκετά ακριβή για το μέσο καταναλωτή, συνεπώς θα χρειαστεί λίγος καιρός για να μειωθεί η τιμή. Η σκέψη ωστόσο είναι τέτοιου τύπου οθόνες να βρίσκονται παντού, όχι μόνο σε τραπέζι, αλλά και σε πίνακα τοίχου, σε στυλ τηλεκοντρόλ τηλεόρασης, σε άλλες κατασκευές, παντού, παρέχοντας ένα νέο τρόπο αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον γύρω μας!

Η τεχνολογία πίσω από τη "μαγεία"

Ας δούμε όμως με μια μικρή ματιά λίγα χαρακτηριστικά του εν λόγω συστήματος.

Όπως φαίνεται στην εικόνα, παρατηρούνται τα παρακάτω υποσυστήματα (η απόδοση στα ελληνικά είναι σχετικά πρόχειρη, έγινε όμως με την πρόθεση να απλουστευτεί η περιγραφή):

εικόνα-διάγραμμα από popularmechanics.com, Intoaroute

(1) Screen: Το επάνω μέρος της επιφάνειας του "τραπεζιού" αποτελεί μια ακριλική επίπεδη οθόνη "πολλαπλής επαφής", η οποία επιτρέπει την εισαγωγή πολλαπλών ερεθισμάτων από πολλούς χρήστες. Επίσης, η επιφάνεια μπορεί να "αναγνωρίσει" φυσικά αντικείμενα αναγνωρίζοντας ιδιότητες της μορφής τους.
(2) Infrared: Το "μάτι" της συσκευής λειτουργεί σε ένα φάσμα κοντά στην υπέρυθρη ακτινοβολία, με τη χρήση μιας LED φωτενής πηγής μήκους κύματος στα 850 nanometers. Όταν ένα αντικείμενο (δάχτυλο, ποτήρι, άλλη συσκευή, πινέλο κλπ) ακουμπήσει στην επιφάνεια, οι φωτεινές ακτίνες αντανακλώνται πίσω και ανιχνεύονται από πολλές infrared κάμερες, με net resolution στα 1280 x 960.
(3) CPU: Στην παρούσα μορφή, οι τεχνολογίες που έχει και ένας απλός desktop υπολογιστής είναι αυτές που αξιοποιούνται και στη συσκευή αυτή. Δηλαδή περιλαμβάνει έναν Core 2 Duo επεξεργαστή, 2GB μνήμης RAM και μια Κάρτα Γραφικών 256MB. Η ασύρματη επικοινωνία με τις συσκευές που ακουμπά κανείς στην επιφάνεια επιτυγχάνεται με WiFi and Bluetooth κεραίες (όπου σε μελλοντικές εκδόσεις υπάρχει πρόβλεψη για ενσωμάτωση τεχνολογιών RFID ή Near Field επικοινωνίας). Το λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιείται είναι μια ειδικά διαμορφωμένη έκδοση των Microsoft Vista.
(4) Projector: Η Microsoft's Surface χρησιμοποιεί την ίδια DLP light engine που συναντάται και στις rear-projection HDTVs. Το αποτύπωμα της ορατής επιφάνειας είναι στα 1024 x 768 pixels και είναι μικρότερο από την αόρατη επικάλυψη εύρους της υπέρυθρης προβολής, προκειμένου να επιτρέπει την καλύτερη αναγνώριση και ανίχνευση από τις άκρες της οθόνης.

Οι δυνατότητες είναι απεριόριστες

Νέοι ορίζοντες στη σχέση των υπολογιστών με τη ζωή μας ανοίγουν, αναφέρει η Microsoft. Ένας τρόπος επικοινωνίας με το ψηφιακό περιβάλλον, που όμως "δεν είναι και τόσο νέος", αφού επιχειρείται η όσο πιο "αόρατη" ένωση του ψηφιακού με το φυσικό περιβάλλον. Με στοιχεία που προσεγγίζουν την καθημερινότητά μας και στην ουσία μεταφέροντας τους υπολογιστές σε χώρους που δεν υπήρχαν πριν, γίνεται πιο ορατή μια νέα εποχή, εκείνη που όλες οι τεχνολογίες θα βρίσκονται γύρω μας και η τυπική και παραδοσιακή εικόνα του "υπολογιστή πάνω σε γραφείο με πληκτρολόγιο και ποντίκι" ίσως και να εξαφανιστεί, ή τουλάχιστον δεν θα είναι μόνο αυτό. Αλήθεια, τι θα σημαίνει τότε ο όρος "υπολογιστής"; Ή μήπως, διαφαίνεται μια τάση ενός επανακαθορισμού του σχετικού όρου;

Στο παρακάτω βίντεο-διαφήμιση από την Microsoft, δίνεται μια αίσθηση των δυνατοτήτων και των λειτουργιών που προβάλλονται μέσα από τη συσκευή και τον νεο τρόπο αυτόν αλληλεπίδρασης με το Surface.

http://www.youtube.com/watch?v=rP5y7yp06n0

Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπάνω ένα άλλο ενδιαφέρον βίντεο που εντοπίσαμε, προσπαθεί να περιγράψει το πλήθος των δυνατοτήτων και εργαλείων που παρέχονται. Μεταξύ αυτών, επισημαίνονται:

• Πολλαπλά inputs, μπορεί κάποιος να "ζωγραφίσει" με πολλά δάχτυλα, κι όχι μόνο! Μπορούν, συνεργατικά πολλοί μαζί να εργαστούν πάνω στην ίδια επιφάνεια.
• Μπορεί κάποιος σε μια καφετέρια, ακουμπώντας ένα ποτήρι πάνω στη συσκευή, να το αναγνωρίσει και να του εμφανίσει τον σχετικό κατάλογο ποτών, ή να δει τον κατάλογο και να κάνει την παραγγελία του απευθείας
• Μπορεί να τοποθετήσει το κινητό τηλέφωνό του, και να εμφανίσει σε μικρογραφίες τις φωτογραφίες και το υλικό που έχει μέσα. Όμοια και αν ένας άλλος χρήστης τοποθετήσει το δικό του κινητό.
• Οι δύο χρήστες απλώς κινώντας τα δάχτυλά τους πάνω στην επιφάνεια, μπορούν να "σύρουν" τις εικόνες από το ένα κινητό στο άλλο, ή να ανταλλάξουν ονόματα από τις Επαφές τους.
• Ακουμπώντας μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, άμεσα βλέπει κάποιος τις εικόνες ή βίντεο που έχει στη μνήμη της και μάλιστα μπορεί να μεγαλώσει ή μικρύνει το παράθυρο μιας εικόνας, απλώς κινώντας τα δάχτυλά του συγκλίνοντας ή αποκλίνοντάς τα μεταξύ τους.
• Τοποθετώντας κάποιος μια πιστωτική κάρτα επάνω στην επιφάνεια, μπορεί να δει στοιχεία αγορών του, και άμεσα σύροντας ένα αντικείμενο (π.χ. εικόνες από ένα τίτλο δίσκου ή ένα πιάτο φαγητού) μπορεί να χρεώσει την παραγγελία του.
• Μπορεί κάποιος να βρει το δρόμο του σε χάρτη, στον οποίο μπορεί να κάνει Zoom-In και Zoom-Out πολύ γρήγορα.
• Βίντεο-πάζλ! Διαφανή πλακίδια στα οποία προβάλλεται μέρος όχι απλώς εικόνας, αλλά βίντεο-σκηνής! Μάλιστα που μπορούν να είναι και δύο όψεων!
• πολλά ακόμη πράγματα...

http://www.youtube.com/watch?v=FtrztnqCrm4

Multi-Touch επιφάνειες και μερικά επιπλέον εκπληκτικά παραδείγματα

Η ιστορία σχετικά με την τεχνολογία αυτή βέβαια δεν είναι νέα... Αρκετές αναφορές μας πηγαίνουν έως και 20 χρόνια πίσω. Στο http://www.billbuxton.com/buxtonIRGVideos.html μπορεί κανείς να βρει και μερικά βίντεο από το 1982-1984 από τις πρώτες δοκιμές στην ιδέα αυτή. Δοκιμές που αποτέλεσαν ίσως τα πρώτα καινοτομικά βήματα αυτού που σήμερα έρχεται πιο δυναμικά στην καθημερινότητά μας.

Οι δυνατότητες που προσφέρουν οι οθόνες αυτές πραγματικά ίσως δώσουν πολλές ευκολίες για πολλές εργασίες. Από εταιρικές παρουσιάσεις, εκπαιδευτικές εφαρμογές, εφαρμογές διασκέδασης, μέχρι πραγματικά εργαλεία και βοηθήματα σε ερευνητικά ιντσιτούτα και οργανισμούς. Η ευελιξία που μπορούν να προσφέρουν στη συνεργατική δουλειά αλλά και η ευκολία στο Zoom-In και Zoom-Out (όπως π.χ. σε έναν χάρτη μιας περιοχής), μπορούν πολύ εύκολα να δώσουν την αίσθηση της εξειδικευμένης ματιάς σε ένα σημείο από μια μεγαλύτερη εικόνα, αλλά και την άμεση επισκόπηση όλου του συνόλου, όπως φαίνεται και από το παρακάτω βίντεο. Και πολλά άλλα πράγματα φυσικά, συμπεριλαμβάνοντας και το gaming σε αυτά!

http://www.popularmechanics.com/technology/industry/4217348.html?page=3

Πέρα από την Microsoft όμως, ένα πλήθος μεγάλων εταιρειών όπως Philips, Apple και πολλές άλλες έχουν ασχοληθεί με αυτό το θέμα, ενώ με μια απλή αναζήτηση μπορεί κανείς να βρει ένα πλήθος από βίντεο-παρουσιάσεις πειραματικών μοντέλων με πολλές εφαρμογές.

Philips Entertaible

Παραθέτουμε μερικά ενδεικτικά links, αν και υπάρχουν πολυάριθμα αντίστοιχα και σχετικά:

http://www.popularmechanics.com/blogs/technology_news/4212910.html
Multi Touch (new touchscreen technology)
Touch Screen Warcraf 3
http://blog.pcnews.ro/2006/08/21/touch-screen-coffee-table/
http://www.technovelgy.com/ct/Science-Fiction-News.asp?NewsNum=998
Philips EnterTable και Netscape @ IFA: Philips Entertaible
IntuiLab TableTop interactions και http://www.intuilab.com/presentation/en/202-demos.html
http://mtg.upf.edu/reactable και http://www.youtube.com/watch?v=MPG-LYoW27E

Και ένα μικρό σχόλιο-γελοιογραφία: άραγε η πραγματική μας καθημερινή ζωή διευκολύνεται με αυτή τη νέα τεχνολογία ή η χωρίς μέτρο χρήση της μας ...αποξενώνει περισσότερο;

Εικονογράφηση: Γιάννης Αποστολόπουλος (inertia)

Επιπλέον πηγές και σύνδεσμοι:

http://gizmodo.com/gadgets/you-can-touch-this/ microsofts-mystery-product-is-a-touch+sensitive-table-264292.php
http://blog.pcnews.ro/2006/08/21/touch-screen-coffee-table/
http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/6703249.stm
http://www.popularmechanics.com/technology/industry/4217348.html