Ηθελα καιρό να κάνω ένα review για ένα βιβλίο και αυτό ήταν που διάλεξα πρώτο.
Ο συγγραφέας του είναι ο Πορτογάλος Ζοζέ Σαραμάγκου ο οποίος τιμήθηκε με το νόμπελ λογοτεχνίας το 1998.
Ειλικρινά, για αυτό το βιβλίο είναι πάρα πολλά που θέλω να γράψω. Είναι πολλές οι οπτικές γωνίες. Σίγουρα δε πρόκειται για συνηθισμένο βιβλίο.
Η ιστορία
Η ιστορία έχει ως εξής:
Σε μια χώρα (της οποίας το όνομα δε μαθαίνουμε ποτέ) ξαφνικά ο θάνατος παύει απλά να υφίσταται. Οι γέροι αρνούνται να πεθάνουν, τα σωστικά συνεργεία ανασύρουν από αυτοκίνητα ανθρώπους που δε θα πρεπε να είναι ζωντανοί, και αν κάποιος θέλει να αυτοκτονήσει απλά δε γίνεται. Και εκεί που στην αρχή όλη τη χώρα καταλαμβάνει ένα κλίμα ευφορίας σιγά σιγά αρχίζουν να εμφανίζονται προβλήματα. Οι οίκοι ευγηρίας προειδοποιούν για υπερπληθυσμό ενηλίκων, οι γιατροί στα νοσοκομεία βλέπουν ασθενείς που απλά υποφέρουν να μην μπορούν να πεθάνουν και να ησυχάσουν, οι ασφαλιστικές εταιρίες οι νεκροθάφτες αλλά και το ίδιο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα στην προοπτική η χώρα να γίνει ένας γιγαντιαίος οίκος ανήμπορων ηλικιωμένων.
Κοντά σε όλα αυτά η εκκλησία χάνοντας το έρεισμα του θανάτου χάνει και το έρεισμα της μετά θάνατον ζωής και την υπόσχεση της δεύτερης ανάστασης και βλέπει τα ποσοστά της να πέφτουν.
Το βιβλίο αυτό δείχνει με μια ρεαλιστική και άκρως κυνική και εύστοχη ματιά τι θα μπορούσε να πάει στραβά στη ζωή μας αν δεν υπήρχε ο θάνατος. Οχι όμως με την κλασσική φιλοσοφική έννοια "χωρίς θάνατο δεν υφίσταται η χαρά της ζωής". Αυτή πλανάται σε όλο το βιβλίο. Είναι εκεί χωρίς να εκφράζεται, και καλά κάνει.Ο συγγραφέας μας περιγράφει όλες τις ανατροπές που θα έφερνε στην καθεστηκυία τάξη μια κοινωνίας η απουσία του θανάτου. Πολιτικοί, δημοσιογράφοι, εκκλησία, ασφαλιστικές εταιρίες βρίσκονται σε απίστευτη αταξία και ξαφνικά ανακαλύπτεις οτι η κοινωνίας μας έτσι όπως είναι δομημένη όσο και να κάνει οτι μισεί τον θάνατο απλά δεν μπορεί να δουλέψει χωρίς αυτόν με τρόπους που δεν το περίμενες.
Την ιστορία αναλαμβάνει να σώσει η Μαφφία (με 2 φ παρακαλώ πολύ) η οποία αναλαμβάνει να μεταφέρει τους ανθρώπους σε άλλη χώρα (οπου ο θάνατος δουλεύει καθώς η θάνατος είναι για κάθε χώρα και πλάσμα ξεχωριστά). Εναντι αντιτίμου φυσικά. Και ενώ όλοι φαίνεται να ξαναβρίσκουν το ρυθμό τους ο θάνατος επανέρχεται με τη μορφή μιας πανέμορφης γυναίκας 36 ετών, που υπογράφει σαν "η θάνατος" (με μικρό προς σεβασμό προς τον μεγάλο ΘΑΝΑΤΟ καθώς η ίδια είναι απλώς υπάλληλος, και με θηλυκό απο το γαλλικό morte).
Εντυπώσεις και σχόλια για το βιβλίο
Το "περί θανάτου" είναι μια μοναδική εμπειρία σαν βιβλίο. Δεν ξέρω, καλή ή κακή, αλλά σίγουρα είναι εμπειρία. Ο συγγραφέας έχει πολύ ιδιαίτερο τρόπο για να γράφει. Και αυτός είναι ο "δε χρησιμοποιώ τελείες". Ακριβώς. Δεν υπάρχουν παρά ελάχιστες τελείες. Το βιβλίο αποτελείται από τεράστιες προτάσεις (3-4 σελίδες η κάθε μία όχι αστεία). Πιστέψτε με είναι λίγο κουραστικό. Εως πολύ πολλές φορές. Δε ξέρω γιατί υιοθετήθηκε αυτό το στυλ. Μου είχε κανει πολύ εντύπωση ότα διάβαζα το βιβλίο. Σίγουρα σου δίνει μια αίσθηση οτι σου μιλάει ένας άνθρωπος απίστευτης εξυπνάδας, ένας άνθρωπος που δε σταματάει να βάλει τελεία γιατί θέλει να σου μεταφέρει τις ιδέες του από το μυαλό του που ξεχειλίζει. Δίνει επίσης μια παιχνιδιάρικη αίσθηση. Είναι αυτή η αίσθηση της ειρωνίας που εχεις όταν ακούς κάτι απλό να περιγράφεται επιτηδευμένα με επίσημο και επιστημονικό λόγο ακριβώς για να τονιστεί η απλότητα του. Και ταυτόχρονα σου δίνεται η αίσθηση οτι ο ομιλητής σου καλύπτει όλες τις μικρές λεπτομέρεις για τις οποίες θα μπορούσες να τον κοροϊδέψεις και οτι σε κοροϊδεύει ταυτόχρονα αυτός μεν αλλά το κανει με έναν άκρως πολιτισμένο και ευγενικό τρόπο. Είναι ένα ανύσηχο πνεύμα που χαίρεσαι να το διαβάζεις.
Προσωπικά με κούρασε λίγο σε κάποιο σημείο αυτό το στυλ αλλά κάθισα και το διάβασα παρά αυτήν του την... ιδιαιτερότητα, και τώρα κάθομαι και γράφω για αυτό οπότε μάλλον μου άρεσε. Δεν μπορείς να είσαι σίγουρος με αυτό το βιβλίο. Το σίγουρο είναι οτι όταν το τελειώσεις ξέρεις οτι έχεις διαβάσει κάτι πανέξυπνο που γράφει για πάρα πολλά πράγματα ταυτόχρονα για τόσα πολλά που σκέφτεσαι "μάλλον κάποια τα σκέφτομαι εγώ δε παίζει". Αλλά κυρίως σχολιάζει τον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας μας, και τον τρόπο που λειτουργούν οι άνθρωποι με όλα τους τα ελαττώματα ΑΛΛΑ και τα προτερήματα. Πολιτικοί που θέλουν να μείνουν στην καρέκλα τους, δημοσιογράφοι που κυνηγάνε την είδηση, η αδίσταχτη Μαφφία, η κραταιά εκκλησία, οι φιλόσοφοι, τα γηροκομεία, όλοι οι θεσμοί και οι απλοί άνθρωποι δοκιμάζονται και αντιδρούν τελείως... ανθρώπινα. Δεν νομίζω οτι υπάρχει καλύτερη λέξη για να το εκφράσω.
Και εκεί που νομίζεις οτι ο συγγραφέας είναι ένας μηδενιστής, ρεαλιστικός, ισοπεδωτικός και αμεταόητος πεσσιμιστής, εκεί που νομίζεις οτι τα είδε όλα, τα ανέλυσε και γύρισε σου απαντάει με κάτι απροσδόκητα παλιομοδίτικο, ρομαντικό, απλό και ίσως και ξεκαρδιστικό. Ενώ όλο το βιβλίο σου φαίνεται να είναι κυνικό σαρκαστικό, αστείο και μελαγχολικό ταυτόχρονα, στο τέλος είναι σα να σου κλείνει το μάτι πονηρά και να σου λέει "ξέρεις όλα αυτά είναι αηδίες, αλλού είναι το νόημα, σε κάτι που δεν καταλαβαίνεις αλλά καλά θα κανεις να συνεχίσεις να ονειρεύεσαι". Και σου αφήνει μια υπέροχη αίσθηση για το σήμερα και το αύριο και τον κόσμο μας.
Το "περί θανάτου" το πήρα σε μια φοιτητική έκθεση βιβλίου 10 ευρώ. Στο εμπόριο νομίζω οτι κάνει γύρω στα 14 ευρώ και νομίζω οτι θα το βρείτε στα περισσότερα βιβλιοπωλεία.
Tίτλος: Περί θανάτου
Συγγραφέας: Ζοζέ Σαραμάγκου
Μετάφραση: Αθηνά Ψυλλιά
Ημερομηνία έκδοσης: 18/10/2007
Σελίδες: 248
Διαβάστε και συμμετέχετε στη σχετική συζήτηση-σχολιασμούς "Review βιβλίου:"Περι θανάτου" του Ζοσέ Σαραμάγκου" στο FORUM: http://my.aegean.gr/web/ftopict-979.html
Αναφορά στον αρχικό δημιουργό - (Attribution) 
Διανομή του παράγωγου έργου με τους ίδιους όρους της αρχικής άδειας - (Share Alike) 
By 
