Κοινότητα - Πύλη - Περιοδικό Φοιτητών Πανεπιστημίου Αιγαίου -- Πρωτοβουλία MyAegean

Γράφει-επιμελείται ο Γιάννης Αποστολόπουλος, συμμετοχή και εμπλουτισμός από Άρτεμις Τσαγκάρη:

Μια ιστορία ...παιχνιδιών, ή μήπως μια παιχνιδιάρικη ιστορία; Ίσως ισχύουν και τα δύο, για την τρίτη συνέχεια της δημοφιλούς επιτυχημένης ταινίας animation της Disney/Pixar «Toy Story 3».
Μιας και έτυχε πολύ πρόσφατα να την απολαύσω με παρέα φίλων στο σινεμά, ας μοιραστούμε μια παρουσίαση και να πάρουμε μια μικρή γεύση!

Να ομολογήσουμε εδώ πως ο όρος «κινούμενο σχέδιο» ή «απόδοση κίνησης» ή «ταινίες εμψύχωσης» ίσως δεν αρκεί για να αποδώσει την πιο πλούσια νοηματική χροιά του ξενόγλωσσου όρου «animation» [ρίξτε μια ματιά σχετικά και στο βιβλίο του Γιάννη Βασιλειάδη: «ANIMATION, ιστορία και αισθητική του κινούμενου σχεδίου»  εκδ. Αιγόκερως, Αθήνα 2006]. Κι επειδή δεν πρέπει να αφήνουμε τα πράγματα και να τα δεχόμαστε άκριτα, σας προ(σ)καλούμε να κάνετε μια μικρή έρευνα και για την ετυμολογία του όρου και πτυχές αυτού! Εμ πώς, έτσι θα σας αφήναμε, μονάχα στην ανάγνωση;

Το στόρι ...του Toy Story!

Όσοι λοιπόν δεν έτυχε να δείτε τις προηγούμενες ταινίες, σας το προτείνουμε να κάνετε μια μικρή βόλτα σε κάποιο γειτονικό video-club γιατί αξίζει να δείτε και την πορεία σε πλοκή αλλά και τεχνική υλοποίηση των ταινιών. Όσοι τις έχετε δει, θα γνωρίζετε ήδη τους ήρωές μας. Woody ο θαρραλέος  cowboy, Buzz Lightyear ο ατρόμητος κοσμοναύτης, Σούστας (Slinky Dog) το πιστό σκυλί, ο κος κι η κα Πατάτα, η αξιαγάπητη Jessie, ο αγαθιάρης -κι ενίοτε σε υστερίες- δεινόσαυρος Rex, ο ‘σφιχτοκλειδωμένος’ γουρουνο-κουμπαράς Hamm κι η λίστα δεν έχει τέλος! Οι φίλοι μας κάπου στο πρώτο μέρος της ταινίας βρίσκονται σε ένα σεντούκι, στο δωμάτιο του Andy, το οποίο περιέχει κι άλλα πακέτα και μαζεμένα πράγματα. Ο καιρός έχει περάσει, ο μικρός Andy πλέον μεγάλωσε και ετοιμάζεται να πάει στο κολέγιο κι οι αλησμόνητες στιγμές παιχνιδιού φαίνεται να αποτελούν γλυκιά ανάμνηση, προμηνύοντας ένα ζοφερό μέλλον για τους μικροσκοπικούς μας φίλους...

Η μητέρα του Andy είναι κατηγορηματική, θυμίζοντάς μας σε μεγάλο βαθμό στους περισσότερους από εμάς παρόμοιες στιγμές: «Ό,τι παιχνίδι ή άλλα πράγματα θέλεις να κρατήσεις βάλε τα στη σοφίτα, τα υπόλοιπα στις κούτες που γράφουν "College", ενώ τα άλλα, πηγαίνουν για πέταμα στα σκουπίδια!». Δίλημμα και άγχος, με μια σκοτεινή σοφίτα ή τον κάδο των σκουπιδιών να καραδοκούν... άλλωστε στο δωμάτιο του Andy πλέον θα μείνει η μικρή του αδερφή.

Δύσκολο το ...«συνταξιοδοτικό» απ’ότι φαίνεται, και για τους ήρωές μας!

Μήπως όμως υπάρχει ακόμη ένας τρόπος να ανακτήσουν την παλαιά τους «αίγλη» και να προσφέρουν ατελείωτες ώρες παιχνιδιού σε νέα παιδιά; Μέσα από μια σωρεία ξεκαρδιστικών συγκυριών και περιπετειών, η μοίρα τους φέρνει στις αίθουσες της «Ηλιαχτίδας», ενός γειτονικού παιδικού σταθμού, γεμάτου δεκάδες νέα παιχνίδια, που τους υποδέχονται με χαρά! Ηγετική φυσιογνωμία εκεί, ο Lotso, ένας μεγάλος ροζ αρκούδος, με άρωμα φράουλας(!) Μαζί με τα παιχνίδια όμως υπάρχουν και τα μικρά παιδιά, που δεν γνωρίζουν απαραίτητα τις σωστές «χρήσεις» του καθενός χαρακτήρα-παιχνιδιού κι έτσι μερικές περιπέτειες είναι σχετικά ...επώδυνες!

Στο μεταξύ, ο Woody, τον οποίο ο Andy είχε αρχικά επιλέξει να πάρει μαζί του στο κολέγιο, βρισκόταν μαζί με τους υπόλοιπους στον παιδικό σταθμό και προσπαθεί να επιστρέψει στο σπίτι (εδώ επίσης η φαντασία των δημιουργών αποδεικνύεται αστείρευτη), όμως καταλήγει πολύ γρήγορα στο δωμάτιο της Bonnie, ενός άλλου μικρού κοριτσιού της γειτονιάς, όπου μαζί με άλλους ‘συναδέρφους’ του, όπως τον ο κύριο Αγκαθούλη (Mr. Pricklepants) πρωταγωνιστεί ως ...θεατρικός ήρωας σε οπερέτες, κι όχι μόνο, μες στη δαιμόνια παιδική φαντασία της μικρής Bonnie!

Ο Buzz ωστόσο, μπλέκει στην προσπάθειά του να βοηθήσει τους υπόλοιπους, στα «πλοκάμια» του ‘υποκόσμου’, καθώς αποδεικνύεται στην πορεία, πως πίσω από τις φράουλες...  -εχμ- ...πίσω από τον κατά τα άλλα χαριτωμένο ροζ αρκούδο Lotso, κρύβεται ένα σκοτεινό παρελθόν! Δύσκολες οι καταστάσεις, κι ο στην αρχή φαινομενικά «παραδεισένιος» και φιλόξενος παιχνιδόκοσμος της «Ηλιαχτίδας» πλέον δείχνει σκοτεινός και ασφυκτικά «μαφιόζικος»... Η αγωνία κορυφώνεται και περιπλέκεται ακόμη περισσότεριο, μιας και η Barbie (ναι, παίζει κι εκείνη πρωταγωνιστικό ρόλο μαζί με τους φίλους μας) είναι στα... «σιρόπια» με τον Ken (ω ναι, κι αυτός εδώ επίσης!), που τυχαίνει να είναι κι από τα «πρωτοπαλίκαρα» του ...φραουλο-ευωδιαστού πλην όμως μοχθηρού Lotso! Από τις τρομερά εμπνευσμένες και ξεκαρδιστικές στιγμές της ταινίας, ήταν το ‘reset’ που έγινε στον Buzz με αποτέλεσμα να μπει σε μια φάση λειτουργίας, ώστε θα τον χαρακτηρίζαμε αρκετά πιο ...Λατίνο! Και τανγκό Λατίνο, βεβαίως βεβαίως! Η πορεία της πλοκής μας επιφυλάσσει πολλές ανατροπές, ενώ μια συγκινητική στιγμή μας περιμένει στο κλείσιμο της ταινίας, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον όλων των θεατών...

Trailer της ταινίας «Toy Story 3»

Ανατρεπτικό χιούμορ, συναίσθημα, δημιουργία

Με τόπο της βασικής πλοκής της ταινίας τον παιδικό σταθμό «Ηλιαχτίδα», ένα πλήθος από απρόοπτα συμβαίνουν, μέσα σε μια ιστορία ξεκαρδιστική και καλοδουλεμένη, τόσο σε σενάριο όσο και σε τεχνική/καλλιτεχνική υλοποίηση. Πώς να μην είναι άλλωστε, όταν έχουμε τον συν-σκηνοθέτη των Toy Story 2 (1999), Monsters Inc. (2001) και Finding Nemo (2003) καθώς και σενάριο του βραβευμένου με Όσκαρ για το Little Miss Sunshine (2006), Michael Arndt.

Μας έχουν συνηθίσει άλλωστε οι δημιουργοί των Pixar Studios να μας προσφέρουν πολύ όμορφες ιστορίες γεμάτες δράση, στιγμές γέλιου και συγκίνησης, μα και με μια πολύ προσεγμένη σχεδιαστική αρτιότητα, αποδίδοντας με εξαιρετικό τρόπο τόσο «ανθρώπινα» χαρακτηριστικά και ίντριγκα, με ανατροπές και βαθιά συναισθήματα αγάπης, αποχωρισμού, μοναξιάς, αποξένωσης καθώς και φιλίας, αλτρουισμού, αλληλεγγύης, σε κατά-τα-άλλα άψυχα παιχνίδια... Η ταινία βέβαια παραμένει με ύφος καρτούν (και καλά κάνει άλλωστε), και δεν επιδιώκει να αποτελέσει ρεαλιστική απεικόνιση πραγματικότητας. Ο ρεαλισμός όμως ρέει μέσα από τις πράξεις, λόγια, σκέψεις και βιωματικές εναλλαγές των ίδιων των χαρακτήρων.

Πέραν της πρώτης ανάγνωσης όπου μπορεί κάποιος να κάνει, το έργο προσπαθεί να μας μεταφέρει ίσως έμμεσα αρκετούς προβληματισμούς, αναδεικνύοντας στοιχεία της ίδιας μας της ανθρώπινης φύσης και της σύγχρονης κοινωνίας. Είναι πολύ ενδιαφέρον επίσης το ότι, μιας και μιλάμε για άλλων τύπων διαστάσεις και αποστάσεις, λόγω της ιδιαιτερότητας των πρωταγωνιστών της ταινίας (παιδικά παιχνίδια), η «ματιά» μέσα από την οποία τοποθετούμαστε ως θεατές, εγείρει ιδιόμορφη αίσθηση στα «κοινά», «απλά», «καθημερινά» πράγματα γύρω μας, τα οποία αποκτούν άλλους όγκους, βαρύτητα και υπόσταση!

Το δημιουργικό μέρος, μια γεύση... «πίσω από τις κάμερες»

Κλείνοντας με τις εντυπώσεις μας, θέλουμε να δώσουμε μια επιπλέον μνεία στην εξαιρετική δουλειά σε λεπτομέρειες, την οποία έχουν πράξει οι δημιουργοί κι animators. Η απόδοση εκφράσεων και κινήσεων, οι υφές, σκιάσεις, χρωματισμοί και στοιχεία της πλοκής αποδίδονται με πολύ όμορφο τρόπο, χωρίς επιτηδεύσεις, προσεγμένα ώστε να δένουν σε μια ομολογουμένως άρτια ταινία, για μικρούς και μεγάλους!

Δημιουργία ταινίας animation και βασικές αρχές

Για να δημιουργηθεί μια  ταινία  τρισδιάστατης απόδοσης κίνησης απαιτείται μια οργανωμένη ομάδα σχεδιαστών και δημιουργών που θα απασχολούνται για χρόνια στην ταινία. Η παραγωγή ξεκινάει από τη δημιουργία του σεναρίου, το οποίο αμέσως μετά παραλαμβάνουν οι σχεδιαστές και αναπαριστούν με χιλιάδες σκίτσα. Από τα σκίτσα αυτά καθορίζεται η μορφή της ταινίας καθώς και το εικαστικό στιλ της. Μέσα από αυτά, καθορίζεται ακόμη το καδράρισμα και οι κινήσεις της κάμερας σε κάθε καρέ. Αφού αποφασιστούν οι λεπτομέρειες, οι σχεδιαστές απόδοσης κίνησης, ή κοινώς animators, αναλαμβάνουν δράση!

Καθώς πρόκειται για μια ταινία με χαρακτήρες τριών διαστάσεων (κι εδώ λέγοντας 3D εννοούμε την ουσιαστική αντιμετώπιση των χώρων, σκηνών, όγκων, λεπτομερειών κίνησης), μαθηματικά μοντέλα ανάλυσης κίνησης και νόμων της Φυσικής είναι λίγα μονάχα από τα τόσα πράγματα που συνδυάζονται αρμονικά για το κάθε καρέ κάθε στιγμής όλης της ταινίας. Σχεδιάζονται τα πάντα σε τρισδιάστατα μοντέλα και με την χρήση διαφόρων “παραμέτρων” (όπως των παραπάνω, κι όχι μόνο) δημιουργούν την  κίνηση (animation).

Στη συνέχεια ακολουθεί η απόδοση υφών και μοτίβων (texturing) στην σκηνή, και τέλος η απόδοση φωτορεαλιστικών στοιχείων (lighting and rendering). Η ταινία ολοκληρώνεται με τη σύνθεση εικόνας (compositing) όπου τα διάφορα στοιχεία της κάθε σκηνής συνθέτονται σε μια τελική εικόνα. Όπως και στην πραγματικότητα, αν υποθετικά έχουμε μπροστά μας ένα «τραπέζι-σκηνή» με τους πρωταγωνιστές, το χρώμα που θα «βάψουμε», τα φώτα με τα οποία θα πειραματιστούμε αριστοτεχνικά και την προσοχή στην κάθε απειροελάχιστη λεπτομέρεια, κατά όμοια αναλογία και οι δημιουργοί συνθέτουν ένα υπέροχο «κέντημα» το οποίο απολαμβάνουμε εμείς σε μόλις μερικά λεπτά όπου διαρκεί η ταινία! «Κέντημα» με κίνηση, ίντριγκα, σασπένς, ροή συναισθημάτων και μπόοοολικη δράση!

Για την απόδοση φωτορεαλιστικών στοιχείων της ταινίας, η εταιρία παραγωγής χρησιμοποιεί δύο «φάρμες υπολογιστών» που λειτουργούν μέρα νύχτα. Και προφανώς δεν έχουμε να κάνουμε εδώ με ...ζαρζαβατικά και σαλατοειδή, μα με πλήθος πανίσχυρων υπολογιστών, συνδεδεμένων μεταξύ τους, ώστε να αξιοποιούν το μέγιστο των δυνατοτήτων της επεξεργαστικής ισχύος, συνολικά ως μια υπερ-μονάδα! Για να το πούμε ακόμη πιο απλοϊκά, είναι σαν να έχει δημιουργηθεί μια υπέροχη συνταγή από «κουλουράκια», βάζοντας προσεκτικά και με μεράκι όλα τα απαραίτητα «υλικά» και «γνώσεις», ώστε να «ψηθούν» επίσης σε σωστές συνθήκες θερμοκρασίας-ατμόσφαιρας στον υπερ-«φούρνο», επισφραγίζοντας το τελικό γευστικότατο «προϊόν» που απολαμβάνουμε όλοι εμείς!

Ένα καρέ μιας ταινίας τρισδιάστατης απόδοσης κίνησης χρειάζεται περίπου εφτά ώρες για να υπολογιστεί-αποδοθεί, όπως περιγράψαμε με την παραπάνω διαδικασία. (κάθε δευτερόλεπτο της ταινίας αποτελείται από 24 διαδοχικά καρέ και με τέτοια συχνότητα, ώστε να φαίνεται στο ανθρώπινο μάτι του θεατή ως μια αβίαστη, αυθόρμητη ροή κίνησης, χωρίς «σπασίματα»). Σημειωτέον εδώ, πως υπήρχαν και καρέ συγκεκριμένων σκηνών που χρειάστηκαν ως και 39 ώρες υπολογιστικής ισχύος! Κι αυτό γιατί μπορεί να έχουμε πολύ σύνθετους υπολογισμούς, αλλά και ποικίλα στοιχεία που να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα μες στην πλοκή. Όπως στην εισαγωγική σκηνή με το τρένο, όπου απασχολήθηκαν 27 σχεδιαστές για τέσσερις μήνες ώστε να τελειοποιηθεί η σκηνή δράσης που περιείχε καπνούς, σκόνες, μαζική έκρηξη γέφυρας, και ένα μεγάλων διαστάσεων ορεινό έδαφος. Γενικά πρόκειται για ένα δαπανηρό τρόπο παραγωγής ταινιών όμως το αποτέλεσμα αξίζει το όποιο κόστος!

«Easter Eggs» -  κρυμμένες λεπτομέρειες και αναφορές σε άλλες ταινίες!

Για τους μανιακούς "fan" του είδους, σας παραθέτουμε δύο συνδέσμους σε άρθρα όπου αναφέρονται ένα πλήθος μικρών λεπτομερειών μες στις σκηνές του «Toy Story 3», αναφορές σε λεπτομέρειες, ιδέες ή χαρακτήρες που έχουν υπάρξει (είτε θα υπάρξουν!) σε ταινίες της Disney/Pixar καθώς και συγκεκριμένες ιστορικές ή άλλες γεωγραφικές αναφορές των συντελεστών και παραγωγών της ταινίας!
Πραγματικά, υπάρχουν δεκάδες τέτοια σημεία για τους επίδοξους ...Σέρλοκ!

• Toy Story 3 Easter Eggs από το slashfilm.com
• Your Toy Story 3 Easter Egg Guide από το comingsoon.net

Μας άρεσε! ( δε φαίνεται; )
Εσάς;

Στοιχεία ταινίας

Πηγές εικόνων-πληροφοριών:
- http://www.imdb.com/title/tt0435761/
- http://www.disney.com/toystory/
- http://mftm.blogspot.com/2010/06/toy-story-3-2010.html
- http://www.myfilm.gr/5009.html
- http://www.wired.com/magazine/2010/05/process_pixar/all/1