Γράφει ο Περικλής Πάγκας:
Η Κυκλική Οικονομία- ΚΟ (Circular Economy - CE) είναι ένα σύστημα οικονομίας με στόχο τη μείωση των αποβλήτων, των διαρροών ενέργειας, αλλά και τη χρήση νέων πόρων. Στο παρόν άρθρο μελετώνται τρεις κατασκευαστικές δράσεις (νέο κατασκευή, ανακαίνιση. και κατεδάφιση κτηρίου) στην Ολλανδία, στις οποίες εφαρμόστηκε ένα νέο εννοιολογικό πλαίσιο βασισμένο στις έννοιες του «οράματος», «μάθηση των δρώντων», «δυναμική των δικτύων» και «καινοτομία επιχειρησιακού μοντέλου» με στόχο να κατανοηθεί ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την προώθηση της Κυκλικής Οικονομίας στον τομέα των κατασκευαστικό κλάδο.
Η Κυκλική Οικονομία- ΚΟ (Circular Economy - CE) είναι ένα σύστημα οικονομίας με στόχο τη μείωση των αποβλήτων, των διαρροών ενέργειας, αλλά και τη χρήση νέων πόρων. Αυτό επιτυγχάνεται με την κατασκευή ανθεκτικών υλικών, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακατασκευή, την συντήρηση και την ανακύκλωση. Ενώ στον οικοδομικό τομέα τα θέματα της ενεργειακής απόδοσης διερευνώνται ευρέως, η Κ.Ο. εξακολουθεί να είναι νέο θέμα αναφορικά με τη δημιουργία βιώσιμων κτιρίων. Τη στιγμή που σε παγκόσμιο επίπεδο το 40% των προϊόντων καταναλώνονται από τα κτίρια και μόνο το 30% των υλικών κατασκευής μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί, η δημιουργία συνθηκών που ευνοούν το περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνία, με τη χρήση νέων τεχνολογιών και σχεδιαστικών προσεγγίσεων θα είναι το επόμενο βήμα για την βιωσιμότητα και την μείωση του οικολογικού αντίκτυπου.
Το συγκεκριμένο άρθρο μελετάει τις δυναμικές παραμέτρους που αφορούν μελλοντικά σχέδια μεταξύ των φορέων, όπως τη σωστή συνεργασία, τη διανομή των ρόλων, την υιοθέτηση εταιρικών στρατηγικών και την ανάπτυξη αξιοπιστίας. Βάσει αυτών των παραμέτρων, κάθε επιχείρηση πρέπει να συνδέεται με μια άλλη, δημιουργώντας ένα εταιρικό σύμπλεγμα όπου τα απόβλητα της μιας να είναι η πρώτη ύλη για την άλλη, δίνοντας έτσι αξία στα υλικά σε κάθε στάδιο της οικονομίας, με αποτέλεσμα την επιτυχία βιωσιμότητας όλων των εμπλεκόμενων. Η συνεχής εξέλιξη του συμπλέγματος με προσθήκη νέων εταιριών είναι απαραίτητη, καθώς ενισχύεται η βελτιστοποίηση των προϊόντων, η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η επιρροή τους στον κοινωνικό περίγυρο. Τέλος κάθε εταιρία που αφομοιώνεται στο σύμπλεγμα αποκτά νέες πληροφορίες μέσω της συνεργασίας, φέρει αλλαγές στις στρατηγικές και στo καθεστώς της και υιοθετεί διαδικασίες πειραματικών οικονομικών μοντέλων που σχετίζονται με την Κ.Ο.
Η έρευνα των Leising et al. (2018) βασίστηκε σε τρεις περιπτώσεις κτιρίων στην Ολλανδία, όπου έγινε χρήση Κ.Ο. Η πρώτη αφορούσε την κατασκευή ενός νέου κτιρίου, η δεύτερη μια ανακαίνιση και η τρίτη μια κατεδάφιση ήδη υπαρχόντων κτιρίων. Τα εταιρικά συμπλέγματα που δημιουργήθηκαν, περιλάμβαναν έξι τομείς ενδιαφερόμενων για κάθε μια από τις τρεις περιπτώσεις (εργολάβους, αρχιτέκτονες, προγραμματιστές, προμηθευτές, εργάτες και πελάτες) , ενώ δημιουργήθηκε και ένας οδηγός (εργαλείο) που ενισχύει την Κ.Ο. στον κατασκευαστικό τομέα Το εργαλείο συνδυάζει την υποστήριξη νέων παραγόντων και την δυνατότητα δημιουργίας επιχειρηματικών μοντέλων ενώ αποτελείται από τις εξής πέντε φάσεις : 1) προετοιμασία και οραματισμό, 2) «αλυσίδα» προμηθευτών και αγορά, 3) σχεδιασμός και συνεργασία, 4) επαγγελματικό μοντέλο και δραστηριότητες και 5) χρήση και επιστροφή στην αρχική φάση (Εικόνα 1).
Εικόνα 1: Οι πέντε φάσεις του εργαλείου διαχείρισης με σκοπό τη δημιουργία επιχειρηματικών μοντέλων
Για την περίπτωση οικοδόμησης του νέου κτιρίου, οι ενδιαφερόμενοι συνεργάστηκαν με στόχο την πραγματοποίηση του βιώσιμου μοντέλου Cradle to Cradle - C2C, το οποίο σχετίζεται άμεσα με την Κ.Ο και προστατεύει το οικοσύστημα, καθώς δημιουργεί κλειστούς κύκλους του νερού, των αποβλήτων και της ενέργειας, αξιοποιώντας τα απόβλητα με τη μείωση απόρριψη τους στο περιβάλλον. Επίσης, η ενέργεια βασίστηκε σε ανανεώσιμες πηγές, ενώ έγινε χρήση υλικών με βέλτιστες αποδόσεις και σχεδιασμός κτιρίων με αποδοτική χωροταξία, δημιουργώντας έτσι ένα καλαίσθητο χώρο εργασίας και προάγοντας την παραγωγικότητα των εργαζομένων.
Για την περίπτωση της ανακαίνισης, στόχος ήταν η αναδιαμόρφωση πέντε κτιρίων σε ένα βιώσιμο κτίριο απόδοσης 80% από επαναχρησιμοποιημένα υλικά (τούβλα, μάρμαρα και ξύλινα υλικά) που συνδεόταν με ένα γυάλινο αίθριο, ενώ χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο C2C όπως και παραπάνω. Έπειτα την διαμόρφωση του κτιρίου, οι εμπλεκόμενοι κατάφεραν να διευρύνουν το πεδίο τους πέρα από τα όρια της δικής τους εταιρίας, με τη συνεργασία και την προσέγγιση σε τομείς κοινής εργασίας. Ως καινοτομία της στρατηγικής Κ.Ο, το κτίριο λειτούργησε ως 'φάρος' βιωσιμότητας και προστασίας του περιβάλλοντος, υιοθετώντας το ρόλο του διαχειριστή για την υποστήριξη της βιοποικιλότητας στη γειτονική περιοχή Natura 2000.
Κατά την τελευταία περίπτωση της κατεδάφισης, τα υλικά του κτιρίου χωρίστηκαν σε είκοσι ξεχωριστές κατηγορίες για την επαναχρησιμοποίηση τους δίνοντας τους αξία. Βέβαια κατά την συγκεκριμένη περίπτωση ο στόχος ήταν να απορροφηθούν τα υλικά σε άλλες οικοδομικές ανάγκες για να μην απορριφθούν στο περιβάλλον και όχι η ύπαρξη νέου μοντέλου Κ.Ο ή η ανακατασκευή κάποιου άλλου κτιρίου. Ως αποτέλεσμα της κατεδάφισης, το εταιρικό σύμπλεγμα κατάφερε να λάβει κρίσιμες αποφάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος των απορριμμάτων.
Πηγή:
Leising, E., Quist, J., & Bocken, N. (2018). Circular Economy in the building sector: Three cases and a collaboration tool. Journal of Cleaner Production, 176, 976–989
Διαθέσιμο από:
Τέλος οι δημιουργοί του άρθρου συμπέραναν τα εξής:
α) οι πελάτες έχουν ρόλο «κλειδί» στον επαναπροσδιορισμό των απαιτήσεων βάσει των αναγκών τους,
β) η εκπαίδευση των εμπλεκόμενων/ενδιαφερόμενων είναι ζωτικής σημασίας καθώς επιτυγχάνεται ευκολότερη συνεργασία και καλύτερη ενσωμάτωση των νέων εταίρων,
γ) η δυναμική και η συνεχής εξέλιξη του εταιρικού συμπλέγματος γεφυρώνει ευκολότερα τη συνεργασία των επιχειρήσεων,
δ) δημιουργήθηκαν νέα βιώσιμα οικονομικά μοντέλα ως οδηγοί κυκλικής οικοδόμησης,
ε) απαιτείται νέος σχεδιασμός διεργασίας ο οποίος θα ενσωματώνει τις ιδέες των ενδιαφερόμενων και της «αλυσίδας» προμηθειών, και
στ) τονίστηκε η αναγκαιότητα του εργαλείου και η ανάγκη κοινής δημιουργίας έργων μεταξύ των ενδιαφερόμενων για επίτευξη κοινών οικονομικών αλλά και περιβαλλοντικών στόχων.
Πηγές εικόνων (επιμέλεια από ομάδα σύνταξης MyAegean): (jeffgunn)
Αναφορά στον αρχικό δημιουργό - (Attribution) 
Διανομή του παράγωγου έργου με τους ίδιους όρους της αρχικής άδειας - (Share Alike) 
By 
